آیا می دانید

کلمه هایی هستند که دو کلمه یا دو جمله را به هم ربط می دهند وآن ها را هم نقش و هم پایه یکدیگر می سازند و یا جمله ای را به جمله ای دیگر ربط می دهند و یکی را وابسته دیگری قرار می دهند:

- مثال: مجید به خیابان رفت و بهروز دید

در این جمله و حرف ربط است دو جمله را به هم ربط داده و آن ها را هم پایه هم ساخته است

دیروز مجید را دیدم و سفارش بهروز را به او رساندم.

در این جا و دو جمله مستقل را هم پایه ساخته و آن ها را به هم مربوط ساخته است.

- مجید را صدا زدم که سفارش بهروز را به او برسانم.

در این جا که حرف ربط است و جمله سفارش بهروز را به او برسانم را به جمله مجید را صدا زدم وابسته کرده است.

- تا نکوشی موفق نمی شوی.

در اینجا تا جمله ی نکوشی را به جمله موفق نمی شوی وابسته کرده است.

- اما و ولی و ولیکن
دو جمله را ربط می دهد اما کاربرد معنایی منفی به جمله می دهد

به دوستم زنگ زدم اما جوابم را نداد

- چون و زیرا
زمانی که جمله ای دلیل جمله دیگر را بیان می کند

- بعد و سپس
برای ربط جملات هست
زمانی که جمله بعدی در مرحله بعدی قرار می گیرد

پروانه از خواب بیدار شد،صورتش را شست بعد پرواز کرد

برخى از حروف گاه حرف ربطند و گاه حرف اضافه.

به این مثالها توجه کنید:

تا: این حرف اگر نشان دهنده دلیل چیزى یا کارى باشد، حرف ربط است.

مثال: «پیامبر مشتاق و بیتاب به خانه آمد تا اوّلین فرزند فاطمه را ببیند.»

و اگر پایان چیزى یا کارى را نشان دهد، حرف اضافه است.

- چون: این حرف اگر دلیل یا شرط را نشان دهد، حرف ربط است: «غروب من چون درست بنگرى، طلوع من است.»

و اگر براى مثال آورى باشد، حرف اضافه است: «انسان هایى چون على هرگز تکرار نمى شوند.»

گزاره خبری است که درباره نهاد داده می شود. به عبارت دیگر گزاره، بخش اطلاع دهنده خبر است.هر گزاره یک فعل دارد.

در جمله های زیر:

علی آمد علی نهاد و آمد گزاره است.

هوا روشن شد هوا نهاد و روشن شد گزاره است.

آقای ناظم نامه را به محمود داد آقای ناظم نهاد و نامه را به محمود داد گزاره است.

در بیشتر جمله ها نهاد پیش از گزاره می آید.

هر گزاره یک فعل دارد.

نهاد در بیشتر اوقات با فعل خود مطابقت دارد. یعنی اگر نهاد مفرد باشد فعل نیز مفرد است و اگر نهاد جمع باشد فعل نیز جمع است مانند مثال زیر:

زنبور عسل شیره گلها را می مکد.

زنبور عسل (نهاد)مفرد است و می مکد (فعل)نیز مفرد است.

زنبورهای عسل شیره گل ها را می مکند.

زنبورهای عسل (نهاد)جمع است و می مکند (فعل)نیز جمع است.

نهاد اجباری: شناسه را نهاد اجباری می گوئیم. نهاد اجباری همیشه همراه با فعل است. به عبارت دیگر شناسه نشانه فعل است و شخص فعل را تعیین می کند.

مرکز تقارن: اگر شکلی را 180 درجه دور مرکزش بچرخانیم و شکل روی خودش منطبق شود آن شکل مرکز تقارن دارد

خط تقارن: یک خط راست که شکل را تقسیم می کند به طوری که اگر از روی آن خط شکل را تا کنیم دو قسمت شکل کاملا باهم منطبق می شود (روی هم می افتد)

مرد بقال کوزه عسل را گرفت و کمی از آن را چشید و گفت: «آفرین بر تو و بر این عسل! من همیشه چند جور عسل موجود دارم، عسلی دارم که خودم آن را از دهات می آورم و تصفیه می کنم و موم آن را جدا می کنم و عسل خالص را میفروشم، عسل دیگری دارم که آن را با مومش از کند و خارج می کنند و می آورند و می خرم و همانطور با موم میفروشم، عسل دیگری هست که تصفیه شده می آورند و جداگانه خرید و فروش می کنم و گاهی شربت قند و مربا با آن مخلوط کرده اند و مشتریهای عسل شناس آن را نمی پسندند، عسلهای خالص هم که از هر ولایتی می آورند مزه مخصوص دیگری دارد اما این عسل از همه آنها بهتر است، از عطر آن و مزه آن معلوم است که عسلی خالص است و از ولایتی آمده که گلها و گیاهان آن معطر بوده است. من آدم با انصافی هستم و این عسل را از قیمت فروش بهترین عسل هایم گرانتر می خرم. فقط میخواهم قول بدهی که هر چه عسل داری همیشه برای من بیاوری.»

و تا وقتی مردم بیسواد و نادان و عوام هستند هر روز این چیزها پیدا می شود. اگر مردم همه باسواد و وظیفه شناسی باشند آن وقت شکارچی سگ شکاری را بی قید و بند به بازار نمی آورد و مرد بقال به جای گربه در دکان راسوی تربیت ناپذیر نگاه نمی دارد و اگر سگی به راسوی حمله کند با چوب قپان سگ را نمی کشد بلکه به قاضی مراجعه می کند و تاوان آن را می گیرد و دعوا تمام می شود. و اگر سگی کشته شد یک انسان کوزه ای را بر سر انسان دیگر نمی کوبد بلکه به حاکم مراجعه می کند و قیمت سگ را مطالبه می کند. وقتی شهر داروغه و محتسب و حاکم و قاضی دارد همه این اختلافها تا کوچک است حل می شود اما عیب بزرگ جهل و نادانی است. همه جنگها و دعواها از اول کوچک است و مردم نادان آنها را بزرگ می کنند. این دعوا هم از یک قطره عسل شروع شده است و چون صیاد که باعث این فتنه بود سگش را از دست داده و کسی هم شکایتی ندارد همه را مرخص می کنم.»